Ναύπακτος
Ο Δήμος Ναυπάκτου βρίσκεται στην περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, στο νομό Αιτωλοακαρνανίας και είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος πληθυσμιακά Δήμος του νομού. Βρίσκεται σε κομβικό σημείο και επιδεικνύει εύκολη πρόσβαση, καθώς απέχει 200 χμ. από την Αθήνα, 10 χμ. από το λιμάνι της Πάτρας και 50 χμ από το αεροδρόμιο του Αράξου. Πόλη παραθαλάσσια που βρέχεται από τον Κορινθιακό κόλπο, συνδυάζει με μοναδικό τρόπο βουνό και θάλασσα σε μια ανεπανάληπτη εικόνα που έχει σαν κεντρικό στολίδι το μοναδικό ενετικό κάστρο που καταλήγει σε μια οπτασία, το λιμάνι της Ναυπάκτου.
Πόλη μοναδικής ομορφιάς, με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και απαράμιλλο φυσικό κάλλος, η φιλόξενη Ναύπακτος διαθέτει πληθώρα αξιοθέατων: Το Κάστρο στην κορυφή του λόφου που καταλήγει στο μικρό γραφικό λιμανάκι με τα Ενετικά τείχη, το επιβλητικό Ρολόι, η Παλιά Πόλη και το ιστορικό κέντρο της πόλης- η οποία κρατάει την παραδοσιακή της φυσιογνωμία, το αρχοντικό του Μπότσαρη, οι πανέμορφες γραφικές παραλίες της - Ψανή και Γρίμποβο - που πλαισιώνουν το Ενετικό λιμάνι και προσφέρουν απίστευτης ομορφιάς θέα στον Κορινθιακό Κόλπο και την εντυπωσιακή γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου που πλέον είναι πραγματικότητα και - πέραν της χρηστικότητάς της - αποτελεί ένα από τα ωραιότερα αξιοθέατα της χώρας μας. Στην ορεινή Ναυπακτία ο επισκέπτης θα βρει θαυμάσια τοπία για εκδρομές, καταβάσεις με κανό στον ποταμό Εύηνο, αθλητικές δραστηριότητες, ορειβασία, φωτογραφία κ.ά.
Επίσης η Ναύπακτος φημίζεται για την αγάπη της για την τέχνη και ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες υπάρχει πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα με εκδηλώσεις μουσικές, θεατρικές, χορευτικές, εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας και βιβλίων. Πόλη με έντονη νυχτερινή ζωή, ικανοποιεί και τον πλέον απαιτητικό επισκέπτη και καλύπτει όλες της μορφές διασκέδασης.
Η ιστορία της Ναυπάκτου ξεκινά στα 1104 π.Χ. όταν οι Δωριείς κατασκευάζοντας πλοία (ναύς + πήγνυμι = κατασκευάζω πλοία) από την πόλη διαπεραιώνονται στην Πελοπόννησο, σύμφωνα με τις μαρτυρίες του Απολλόδωρου και του Παυσανία. Μεγάλες προσωπικότητες ζουν και δημιουργούν στην πόλη καθ’ όλη τη διάρκεια της πρώιμης αρχαιότητας, όπως ο μάντης Κάρνος, ο οποίος φονεύθηκε από τον Ιππότη (δισέγγονο του Ηρακλή), ο Όξυλος (γιος της Γοργούς, αδελφής της Δηιάνειρας γυναίκας του Ηρακλή), ο Άπις ο Ναυπάκτιος (μεγάλος γιατρός, γιος του Απόλλωνα, αναφέρεται στις Ικέτιδες του Αισχύλου), ο ποιητής Καρκίνος (έγραψε τα «Ναυπακτιακά έπη»), οι γλύπτες Μέναιχμος και Σοϊδάς κ.ά. Στην περιοχή της Ναυπάκτου λέγεται ότι φονεύθηκε ο μεγάλος ποιητής Ησίοδος από τους Ναυπακτίους Κτίμενο και Άντιφο, επειδή θεώρησαν ότι ο ποιητής εξέθεσε την αδελφή τους.
Το 454 π.Χ. ο Αθηναίος στρατηγός Τολμίδης καταλαμβάνει τη Ναύπακτο και η πόλη εντάσσεται στην Αθηναϊκή Συμμαχία. Στον κόλπο της Ναυπάκτου ο Θουκυδίδης αναφέρει ότι έγιναν μεγάλες ναυμαχίες κατά την διάρκεια του πελοποννησιακού πολέμου (431-404 π.Χ.), ενώ οι Αθηναίοι στρατηγοί Φορμίων και Κόνων έδρευαν στην πόλη. Ο Θουκυδίδης κάνει 45 φορές αναφορά στη Ναύπακτο, 23 φορές η πόλη αναφέρεται στο έργο του περιηγητή Παυσανία «Ελλάδος Περιήγησις», ενώ αναφορές γίνονται και σε άλλους συγγραφείς και ποιητές της αρχαιότητας (Αισχύλος, Ξενοφών κ.ά.).
Το 396 π.Χ. η πόλη περιέρχεται στους Λοκρούς, αργότερα στους Θηβαίους και καταλήγει στους Αιτωλούς.
Το 338 π.Χ. η Ναύπακτος θα πέσει στα χέρια των Μακεδόνων, ενώ κατά την περίοδο της Αιτωλικής Συμπολιτείας η πόλη εξακολουθεί να είναι μεγάλο εμπορικό και στρατηγικό κέντρο
Το 217 π.Χ. ο Αγέλαος ο Ναυπάκτιος στα Κοίλα της Ναυπάκτου καλεί όλους τους Έλληνες με διακήρυξή του να ενωθούν εν όψει της επερχόμενης θύελλας των Ρωμαίων, που τελικά έθεσαν υπό την κατοχή τους την πόλη της Ναυπάκτου και την ευρύτερη περιοχή.
Η πόλη θα συνεχίσει την αέναη πορεία της στο χρόνο ως μεγάλο εμπορικό και οικονομικό κέντρο με μεγάλη στρατηγική θέση, με χρονολογίες σταθμούς στην ελληνική ιστορία.
- Το 553 μ.Χ. η πόλη καταστρέφεται από σεισμούς.
- Το 860 μ.Χ. (η Ναύπακτος γίνεται πρωτεύουσα μεγάλης Βυζαντινής Επαρχίας με 9 Επισκοπές):
- Το 1210 (η πόλη ανήκει στο Δεσποτάτο της Ηπείρου).
- Το 1338 (οι Βενετοί καταλαμβάνουν την πόλη).
- Το 1449 (η Ναύπακτος πέφτει στα χέρια των Τούρκων).
- Το 1571, στις 7 Οκτωβρίου, μία από τις μεγαλύτερες ναυμαχίες όλων των εποχών για την παγκόσμια ιστορία διεξάγεται στη θαλάσσια περιοχή της Ναυπάκτου. Εκεί οι χριστιανικές δυνάμεις της Δύσης με πλοία Βενετών, Ισπανών, του Πάπα, της Σαβοΐας, της Μάλτας και άλλων Ιταλικών κρατιδίων επικράτησαν του Τουρκικού στόλου μετά από σφοδρές συγκρούσεις. Η νίκη των ευρωπαϊκών δυνάμεων στη ναυμαχία της Ναυπάκτου ήταν μεγάλης σημασίας, αφού ανέκοψε την επεκτατική πολιτική της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας προς την Ευρώπη. Το γεγονός στάθηκε πηγή έμπνευσης για πολλούς μεγάλους ζωγράφους (Τιντορέτο, Βερονέζε, Τιτσιάνο, Δομίνικο Θεοτοκόπουλο και άλλους πολλούς)
- το 1687 ο Ενετός Μοροζίνι καταλαμβάνει την πόλη.
- το 1699, με τη συνθήκη του Κάρλοβιτς, η Ναύπακτος παραδίδεται στους Τούρκους.
- στις 18 Απριλίου 1829 επέρχεται η απελευθέρωση της Ναυπάκτου από τους Τούρκους).
Στα χρόνια της Επανάστασης του 1821 η Ναύπακτος έζησε τον πυρετό της επαναστατικής κίνησης. Η ελληνική επαναστατική κυβέρνηση θεωρώντας το λιμάνι της πόλης μας ως στρατηγικό σημείο στην ευρύτερη περιοχή, την πολιόρκησαν το Μάη του 1821 από στεριά και θάλασσα, όμως χωρίς αίσιο αποτέλεσμα. Η απελευθέρωση της πόλης πραγματοποιήθηκε στις 18 Απριλίου 1829, όπου μετά από πολιορκία ο Κιορ Ιμπραήμ πασάς παρέδωσε την πόλη στον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια.
Από τα μετεπαναστατικά χρόνια μέχρι και τις μέρες μας μεγάλες πολιτικές, θρησκευτικές και πνευματικές προσωπικότητες κατάγονται από την ευρύτερη περιοχή της Ναυπάκτου και φώτισαν και φωτίζουν με την παρουσία τους την ιδιαίτερη πατρίδα τους, αλλά και ολόκληρη τη χώρα μας όπως είναι οι Μποτσαραίοι, Τζαβελλαίοι, Δαμασκηνός, Νόβας, Μελάς, Βλαχογιάννης και άλλοι πολλοί.
Αντίρριο
Το Αντίρριο αποτελεί την Πύλη εισόδου στο νομό Αιτωλοακαρνανίας και είναι ένας από τους πιο εντυπωσιακούς συγκοινωνιακούς κόμβους της χώρας μας μιας και ενώνει τη Στερεά Ελλάδα με την Πελοπόννησο με την επιβλητική γέφυρα "Χαρίλαος Τρικούπης" (Ρίου-Αντιρρίου), η οποία αποτελεί σύγχρονο τεχνολογικό επίτευγμα. Το Αντίρριο έχει 1.064 κατοίκους (απογραφή 2001) και απέχει 15 χλμ από την Πάτρα, 36 χλμ από το Μεσολόγγι και μόλις 10 περίπου χλμ από την Πόλη της Ναυπάκτου.
Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Μολύκριον Ρίον από την αρχαία πόλη Μολύκρεια ή Μολυκρία που ήταν εκεί κοντά. Στο Αντίρριο υπάρχει το ομώνυμο κάστρο, στο οποίο πραγματοποιούνται διάφορες εκδηλώσεις, ιδίως τους θερινούς μήνες. Η οχύρωσή του κατά τους νεότερους χρόνους φανερώνει τη σημαντικότητα της στρατηγικής του θέσης. Γενικά η ευρύτερη περιοχή του Αντιρρίου έχει μεγάλη ιστορικότητα αφού αναφορές σε αυτήν γίνονται από τα αρχαία χρόνια (459 π.χ.), το Μεσαίωνα, την Τουρκοκρατία και την Ενετοκρατία και την Ελληνική Επανάσταση.
Σήμερα, το Αντίρριο είναι συγκοινωνιακός κόμβος της Δυτικής Στερεάς με την Πελοπόννησο. Η σύνδεση γίνεται με φέρι-μποτ που εκτελεί το δρομολόγιο Αντιρρίου - Ρίου, ενώ έχει ολοκληρωθεί και το έργο της ζεύξης Αντιρρίου - Ρίου μέσω καλωδιωτής γέφυρας.